PALYATİF BAKIM NEDİR?
Palyatif bakım, mevcut hastalıkları nedeni ile tam olarak iyileşemeyen veya yaşam sonunda desteğe ihtiyacı olan hastalara yardım etmeyi amaçlayan bir tıp alanıdır. Aynı zamanda ‘destekleyici bakım’ olarak da bilinir. Hastanın acı çekmesinin giderilmesi ve yaşam kalitesinin artırılmasına odaklı bir bakım şeklidir.
Eskiden ‘Hastanız için yapabileceğimiz bir şey yok, alın evinize götürün’ denilen hastaların ağrı ve diğer sıkıntılarının azaltılması üzerinde durulur. Yaşamın sonunda, hastalığı iyileştirme amaçlı tedavilerin amacına ulaşamadığı durumlarda palyatif bakım devreye girer ve hastanın şikayetlerine yönelerek yaşam kalitesini artırmayı hedefler.
Amaç hastaların yaşamına yıllar değil yıllarına yaşam katmaktır. Her hastanın yaşamının son günlerini belli bir kalite ve huzur içerisinde geçirmeye hakkı vardır. Bu nedenle palyatif bakım günümüzde insan hakları değerleri arasında sayılmaktadır. Hasta ve yakınları ile iletişim, ölümün doğal bir süreç olarak kabulü, hastanın kararlarına ve seçimlerine saygı duyma, yas sürecinde aileye destek sağlama palyatif bakımın ilkeleri arasındadır.
PALYATİF BAKIMA KİMLER İHTİYAÇ DUYAR?
Palyatif bakım gerektiren başlıca hastalar; alzheimer gibi nörolojik ilerleyici hastalığı olan hastalar , ileri derecede organ yetersizliği olan hastalar, tedaviye yanıt vermeyen kanser hastaları, beslenmesi fiziksel ve nörolojik/psikolojik nedenlerle bozulmuş beslenme desteğine ihtiyaç duyan hastalar, yatak yarası açılan yatağa bağımlı hastalardır.
PALYATİF BAKIM NASIL ALINIR?
Palyatif bakıma ciddi bir hastalık geçiren hastalar tedavinin herhangi bir aşamasında başvurabilir. Erişim için herhangi bir sınır yoktur. Kısacası çocuklardan yetişkinlere kadar her türlü yaş grubundaki hastanın bu bakımdan yararlanabilmesi mümkündür. Bu hizmeti almak isteyen hastalar, palyatif bakım merkezine ya da bu hizmeti sağlayan bir sağlık kuruluşuna başvurabilir. İlk muayene bu sağlık kuruluşlarına gerçekleşmektedir.
Bunun ardından hastanın detaylı bir şekilde tıbbi öyküsü alınmaktadır. Bu aşamada hastanın sahip olduğu hastalıkları hakkında ve varsa kullandığı ilaçlar hakkında bilgi sahibi olunur. Elde edilen bilgilerin arından fiziksel muayene gerçekleştirilir ve gerekli testler yapılır. Hastanın psikolojik değerlendirilmesinin de yapılması önemlidir. Palyatif bakım ekibi, bütün bu bilgilerin ardından değerlendirme yaparak hasta için hangi tedavi ve bakımın uygulanması gerektiğine karar verir. Bu aşamada hastanın semptomları ve tedavi uygulamalarının hastayı ve ailesini ne derecede etkilediği de değerlendirilmelidir.
Bakım planındaki esas amaç, hastanın sahip olduğu semptomların etkisini azaltmaktır. Ayrıca eğer ağrıları varsa, hastanın ağrılarını hafifleterek onun günlük yaşamına devam edebilmesini sağlamaktır. Hastanın ve ailesinin psikolojik olarak en az zararı alması da göz önünde bulundurulur. Yapılan araştırmalara göre, ciddi hastalıklarda palyatif bakım mümkün olan en erken dönemde uygulanmaya başlanmalıdır. Böylece hastanın yaşam kalitesi zamanında artırılabilir ve hastada depresyon ve anksiyete gibi sorunların önüne geçilebilir. Bu durum, hastanın konforunu artırdığı gibi hasta yakınlarının da konforunu artıracaktır. Bunun dışında, bazı durumlarda erken dönemde palyatif bakıma başlamak hastanın yaşam süresini artırmaktadır.
PALYATİF BAKIM HANGİ TEDAVİ VE DESTEKLERİ KAPSAR?
Ağrının ve diğer bulantı, ishal, kilo kaybı, uykusuzluk, depresyon gibi bulguların kontrol altına alınması ve hafifletilmesi
Hastada oluşan istenmeyen yan etkilerin giderilmesi
Beslenme desteğinin sağlanması
Solunumun rahatlatılması
Hastanın ve ailesinin psiko-sosyal ve manevi gereksinimlerinin karşılanması
Hasta ve ailesinin eğitilmesi
Hastanın son dönem bakımı
PALYATİF BAKIM EKİBİ KİMLERDEN OLUŞUR?
Palyatif bakım ekibi hastaya sosyal, duygusal ve pratik destek sağlamayı amaçlar. Ekip kapsamında doktorlar ve farklı alanlarda profesyonel olan sağlık çalışanları bulunmaktadır. Bu kişiler doktor ve hemşirelerdir. Sosyal hizmet ve beslenme uzmanları da ekip kapsamındadır. Oluşturulacak olan ekip kişinin hastalığının şiddetine ve bakım ihtiyacına göre belirlenmektedir.
Hastanemizde 5 yataklı palyatif bakım servisi 2022 ocak ayında hizmete açılmıştır.4.katta hizmet vermektedir.
HASTANEMİ